Israël-Hamas : un but de guerre peut en cacher un autre

Au quatrième jour de ce qu'il faut désormais appeler la Guerre de Gaza, première du nom, l'objectif d'Israël reste ambigü. Et comme souvent au Proche-Orient, un but de guerre peut en cacher un autre.

Officiellement, il s'agissait initialement d'un objectif simple et clair: empêcher le Hamas, maître de la bande de Gaza, de lancer ses roquettes qui terrorisent les villes du sud d'Israël.

Puis, lundi, le vice-Premier ministre israélien, l'ancien syndicaliste rallié à Kadima, Haim Ramon, a déclaré à la télévision que l'objectif de l'opération "Plomb durci" était de "faire tomber le régime du Hamas à Gaza", ce qui constitue une escalade sensible.

La crédibilité de la dissuasion israélienne

Et si le véritable but de guerre était en fait de redonner de la crédibilité à Tsahal, l'armée israélienne, dont le mythe d'invincibilité a pris un sacré coup lors de la guerre du Liban de 2006, face au Hezbollah.

C'est toute la doctrine de dissuasion de l'Etat hébreu qui s'en trouvait fragilisée, et que Gaza doit, aux yeux des dirigeants israéliens, permettre de restaurer à la face du monde. Du monde musulman en premier lieu, notamment l'Iran.

Mark Heller, un expert stratégique israélien réputé, cité lundi par Ethan Bronner dans l'International Herald Tribune, l'a explicité en termes particulièrement clairs:

"Il y avait depuis deux ans un sentiment récurrent d'incertitude sur le point de savoir si quiconque a encore peur d'Israël. Le concept est que par le passé -peut-être un passé mythifié-, on ne s'en prenait pas à Israël de peur des conséquences.

"Aujourd'hui, la région regorge de réthorique agressive qualifiant Israël de tigre de papier. Cette opération est une tentative de réétablir le sentiment selon lequel si vous menacez ou si vous attaquez Israël, vous en payerez un prix disproportionné".

Ce triple objectif -arrêt des tirs de roquettes, renversement du Hamas, rétablir la peur de Tsahal...- met la barre très haut pour ce conflit, et signifie qu'il n'est pas prêt de s'arrêter.

Il explique que, comme au Liban en 2006, mais en ayant tiré les leçons de ses échecs, Israël ait choisi d'utiliser massivement son aviation, sans prendre de gants sur le nombre de victimes. L'objectif est de choquer, dans tous les sens du terme.

Dissuasion ciblée, ou massive?

Il fut un temps où la dissuasion israélienne reposait sur des opérations ciblées: l'enlèvement du nazi Adolf Eichmann en Argentine en 1960, une opération de commando menée en 1973 au coeur de Beyrouth par un certain Ehud Barak, déguisé en femme, celui-là même qui dirige aujourd'hui cette guerre en tant que ministre de la Défense... Ou encore le bombardement audacieux du réacteur nucléaire (français) d'Osirak, en Irak, en 1981.

Le changement de la donne stratégique au Proche et Moyen Orient, l'émergence de forces comme le Hezbollah libanais ou le Hamas palestinien, ont fait monter les enchères. Et la guerre foirée de 2006 a montré que l'armée israélienne n'était pas prête.

Deux ans et une réorganisation complète plus tard, Tsahal repart en guerre, et n'a pas droit à l'échec. Car son revers au Liban avait donné des ailes -et des idées- au Hamas, et un échec cette fois à Gaza serait fatal à la dissuasion israélienne. C'est dire si l'enjeu est lourd.

C'est là que le but politique de la guerre reste flou. S'il s'agissait de pousser le Hamas à négocier ou à s'accommoder de l'existence d'Israël, il serait intelligible. Mais en voulant renverser un régime mis en place par une victoire électorale en janvier 2006, certes suivie d'un coup de force en juin 2007, Israël met la barre très haut.

D'autant que la chute du pouvoir islamiste à Gaza ne fera pas disparaître le Hamas du paysage politique palestinien, et risque au contraire de le rendre plus redoutable encore, replongé dans une clandestinité d'où l'avait partiellement sorti la nécessité de gérer le quotidien des Palestiniens.

Le Hamas, né de la première Intifada en 1987, sait se nourrir de la tragédie, des souffrances et du martyr, et c'est la pièce manquante essentielle de la stratégie israélienne qui le renforce en le combattant.

Le cynisme des dirigeants

Mais de ces considérations, les dirigeants de la coalition israélienne n'ont sans doute cure. Leur objectif est d'abord de restaurer le crédit d'une armée dévalorisée à la bourse de la dissuasion régionale, bien au-delà de l'enjeu limité de la bande de Gaza. Et de redorer leur blason personnel et politique avant les élections législatives anticipées de février. Cynique, mais cruellement réaliste.

De ce point de vue, le sentiment de succès que ressent l'opinion israélienne depuis quatre jours tranche singulièrement avec la révulsion que provoquent les images de Gaza dans une bonne partie des opinions mondiales. Israël est revenu à une doctrine primiitive qui veut inspirer la peur comme protection ultime. On est loin des discours lyriques des années 90 sur les valeurs de la paix d'un certain prix Nobel devenu président de l'Etat hébreu, Shimon Pérès.

Face à de tels buts de guerre, en semant ainsi les graines des haines et des vengeances de demain, Israël risque fort d'avoir commis à Gaza pire qu'un crime: une erreur.

Source: www.rue89.com

Charter for Compassion

12 reportedly killed in series of IAF strikes in Gaza

IAF aircraft on Monday night struck the house of Maher Zakut, a senior Hamas activist, the army said. In was unclear whether Zakut was in the house at the time. Palestinian sources said that seven people were killed in the strike. According to reports, several more targets were struck in the Strip.

Several secondary explosions were caused by the strike because of a large weapons warehouse alongside the senior operative's house.

Five people were reportedly killed when an IAF aircraft targeted a car.

The air force also struck a truck carrying Grad-type missiles, setting off a series of secondary explosions, the IDF said. The army believes that Hamas was transferring the missiles to a hideout out of fear that their location had been compromised. The trasfer was also supposedly intended to bring them closer to areas from which they could be launched at Israel.

Earlier, Palestinian sources reported that Ziad Abu-Tir, 36, a senior activist in Islamic Jihad, was killed along with four others, in an air strike in the central Gaza Strip, near Khan Yunis.

Meanwhile, Hamas said that two members of its armed wing were killed as the IAF struck facilities belonging to the group in the southern Gaza town, and Al Jazeera reported that the Navy also participated in the operation, shelling Hamas targets.

Other targets hit Monday afternoon included ammunition stocks, Hamas military infrastructure and tunnels in Gaza City and northern Gaza.

The IAF also carried out a second attack on Hamas targets in the Islamic University buildings east of Khan Yunis.

The IAF bombed the Islamic University and government compound in Gaza City early Monday morning, both centers of Hamas power. Witnesses saw fire and smoke at the university, counting six separate air strikes there just after midnight.

Two laboratories in the university, which served as research and development centers for Hamas's military wing, were targeted. The development of explosives was done under the auspices of university professors.

University buildings were also used for meetings of senior Hamas officials.

The IDF said rockets and explosives were stored in the buildings.

For the first time, overnight Sunday, the IDF Navy began to participate in the operations and bombed targets across the Gaza Strip. Among them were smuggling tunnels, weapons manufacturing plants and weapon warehouses, as well as boats used by Palestinian terrorists.

Other targets included a guest palace used by the Hamas government, and the house next to Hamas Prime Minister Ismail Haniyeh's home in a refugee camp next to Gaza City. He was not home, as Hamas leaders have gone into hiding.

Seven Palestinians were killed in the late night strikes, according to Israel Radio.

On Sunday, Israel continued to pound the Gaza Strip, striking at 40 tunnels along the Philadelphi Corridor as the defense establishment received approval to call up thousands of reservists and considered sending ground forces deep into Gaza to hunt down and destroy Hamas infrastructure.

Throughout the day, forces continued to amass along the Gaza border. IDF artillery batteries were deployed outside Gaza for the first time in a year, alongside tanks and infantry troops. Defense officials would not specify when and if the ground operation would be launched but stressed that Israel would not hesitate to expand and deepen its operations as necessary.

UNRWA said that at least 57 of the 322 Palestinians reportedly killed in the Gaza Strip so far during Operation Cast Lead were civilians.

"[The count] is likely to be conservative and it is certainly rising," Reuters quoted UNRWA spokesman Christopher Gunness as saying on Monday.

He said he was basing the estimate on visits by his agency to hospitals and medical centers across Gaza.

Source: The Jerusalem Post. AP contributed to this report.

Israeli attacks on Gaza continue as Arab anger rises

In a third straight day of deadly air strikes against the emblems and institutions of Hamas on Monday, Israeli warplanes pounded targets in Gaza including the Interior Ministry while the Israeli Army declared areas around the beleaguered enclave a "closed military zone."

The attacks brought the death toll in Gaza to more than 300, according to Palestinian medical officials.

Israel says that its onslaught — its most ferocious against Palestinians in decades — is designed to prevent Palestinians from attacking towns in southern Israel with missiles. But a rocket fired from Gaza killed a man and wounded seven in the Israeli town of Ashkelon on Monday, the Israeli Army said. Three Israelis were also stabbed by a Palestinian in a Jewish settlement in the West Bank, the army said.

The air strikes followed bombing late Sunday that hit the Islamic University in Gaza, a Hamas stronghold, and a government ministry, according to Hamas. Footage recorded from Israeli warplanes showed bombs striking the entrances to tunnels allegedly used to smuggle weapons into Gaza from Egypt.

The Hamas-owned television station Al Aqsa was also hit, as was a mosque that the Israeli military said was being used as a terrorist base. Speaking in Parliament, Israeli Defense Minister Ehud Barak said that the attack in Gaza would be "widened and deepened as is necessary" and referred to its operations as part of Israel's long-term struggle against Israel's Islamist enemies, the newspaper Haaretz reported on its Web site.

The Bush administration placed the responsibility for ending the violence on Hamas.

"In order for the violence to stop, Hamas must stop firing rockets into Israel and agree to respect a sustainable and durable cease-fire," a White House spokesman, Gordon Johndroe, told reporters in Texas. "Hamas has once again shown its true colors as a terrorist organization."The United Nations Relief and Works Agency said more than 50 of those killed by Israeli strikes were civilians, Reuters reported. The agency based its assessment on visits by agency officials to hospitals and medical centers.

In a statement on Monday, the Israeli Army said some areas around Gaza had been declared a "closed military zone," a move which some analysts depicted as a potential precursor to a ground offensive. The military said the declaration meant that civilians, including journalists, could be denied access to an area up to two miles from Gaza.

On Sunday, Israeli troops and tanks massed along the Gaza border and the government said it had called up reserves for a possible ground operation.

A military spokeswoman, Major Avital Leibovich, said the closed zone around Gaza had mostly to do with concerns of safety. She said the military had information that Hamas may employ either suicide bombers or more powerful missiles from the border area and it wanted to clear the area. She said she was sure journalists would be permitted to return.

"No one is trying to hide anything," she said.

The continued airstrikes, which Israel said were in retaliation for sustained rocket fire from Gaza into its territory, unleashed a furious reaction across the Arab world, raising fears of greater instability in the region.

Much of the anger was also directed at Egypt, seen by Hamas and some nearby governments as having acceded to Israel's military action by sealing its border with Gaza and forcing back many Palestinians at gunpoint who were trying to escape the destruction.

Witnesses at the Rafah border crossing described a chaotic scene as young men tried to force their way across into Egypt, amid sporadic exchanges of gunfire between Hamas and Egyptian forces. Egyptian state television reported that one Egyptian border guard was killed by a Hamas gunman. A Palestinian man was killed by an Egyptian guard near Rafah, Reuters reported.

In Gaza, officials said medical services, stretched to the breaking point after 18 months of Israeli sanctions, were on the verge of collapse as they struggled to care for the more than 600 people wounded in two days.

At Shifa Hospital in Gaza City, women wailed as they searched for relatives among bodies that lay strewn on the hospital floor. One doctor said that given the dearth of facilities, not much could be done for the seriously wounded, and that it was "better to be brought in dead."

The International Committee of the Red Cross appealed on Sunday for urgent humanitarian assistance, including medical supplies, to be allowed to enter Gaza. Israeli officials said that some aid had been allowed in through one of the crossings. Egypt temporarily opened the Rafah crossing on Saturday to allow some of the wounded to be taken to Egyptian hospitals.

سفارت کاری اور پابندیاں ساتھ ساتھ نہیں چل سکتیں۔

واشنگٹن ڈی سی: تبدیلی لوگوں کے اندازے سے زیادہ تیزی کے ساتھ وقوع پذیر ہوتی ہے۔ واشنگٹن میں ایران کے بارے میں سیاسی حقائق میں تیزی سے آنے والی تبدیلی پر بھی یہی کُلیہ لاگو ہوتا ہے۔

اب سے پچاس دن سے بھی کم عرصے میں امریکہ کی قیادت ایک ایسے صدر کے ہاتھ میں ہوگی جس نے تہران کے ساتھ مذاکرات کے وعدے کو اپنی انتخابی مہم کا حصّہ بنایا تھا – اور پھر بھی وہ جیت گیا۔
شاید اس سے بھی زیادہ حیران کن بات یہ ہے کہ واشنگٹن کی سب سے طاقتور لابیوں میں شامل ایک گروہ انتخابات کے سال میں امریکی کانگریس کو ایران کی بحری ناکہ بندی کرنے کے حق میں قرار داد منظور کرنے کے لئے قائل کرنے میں ناکام ہوگیا حالانکہ اس قرار داد کی حمایت کرنے والے سینیٹرز کی تعداد 250 سے بھی زیادہ تھی۔

اب واشنگٹن میں بحث کا موضوع یہ نہیں ہے کہ ایران کے ساتھ مذاکرات کئے جائیں یا نہ، بلکہ یہ ہے کہ کیسے ، کب اور کس ترتیب کے ساتھ ہونے چاہئیں۔ تاہم اس کا یہ مطلب نہیں ہے کہ مذاکرات ضرور ہوں گے یا کامیاب ہوں گے۔ اس کی ایک جزوی وجہ واشنگٹن کے سیاسی منظر نامے کی ایک خاصیت کا تبدیل نہ ہونا ہے اور وہ ہے سخت گیر ہونے کا تاثر دینے اور اپنا پلّہ بھاری رکھنے کے لئے اقتصادی پابندیوں پر انحصار۔

نو منتخب صدر بارک اوبامہ نے اس سال کے اوائل میں امریکہ اسرائیل پبلک افیئرز کمیٹی کو بتایا تھا کہ وہ ایران کے ساتھ مذاکرات کرنے اور اپنی ہی شکست کا باعث بننے والی " پیشگی شرائط" کو ختم کرنے کے وعدے پر قائم ہیں۔ لیکن اب وہ مکالمے کے حق والے مؤقف کو ایران کے خلاف مزید اقتصادی پابندیاں لگانے کی خواہش کے ساتھ متوازن کرنا چاہتے ہیں۔

ایک سینیٹر کے طور پر بارک اوبامہ ایران کے خلاف جامع پابندیوں، احتساب اور ڈائوسٹمنٹ ایکٹ 2008 کے شریک سپانسر تھے۔ اس ایکٹ کا مقصد موجود پابندیوں کو مزید سخت کرنا اور ایران کو مالی طور پر مزید کمزور کرنے کی راہ ہموار کرنا تھا۔ اس وقت اوبامہ نے دلیل دی تھی کہ پابندیاں کسی بھی سفارتی حکمتِ عملی کا لازمی جزو ہوتی ہیں۔ ایک بیان میں انہوں نے کہا تھا " جارحانہ، براہِ راست اور اصولوں پر مبنی سفارتی کوشش کے ساتھ ساتھ ہمیں ایران پر اقتصادی دباؤ بڑھاتے رہنا چاہیے۔" اوبامہ کے بعض مشیر ایک قدم مزید آگے بڑھ گئے اور انہوں نے کہا کہ 'چھڑی اور گاجر' ( ڈراوا اور ترغیب) کی حکمتِ عملی میں چھڑی یعنی پابندیوں کے نفاذ کو پہلے نمبر پر رکھنا چاہیے۔

اوبامہ یقیناً یہ کہنے میں حق بجانب ہیں کہ ایران کے بارے میں کامیاب اندازِ فکر میں ترغیب اور دباؤ دونوں شامل ہونی چاہئیں۔ اور یہ کہ مفروضے کے اعتبار سے پابندیوں سے امریکہ کا پلڑا مزید بھاری ہو جاتا ہے۔ لیکن اس نہج پر سوچنے میں قباحت یہ ہے کہ اس میں یہ احساس نہیں کیا جاتا کہ موجودہ پابندیوں نے ایران کے مقابلے میں امریکہ کا پلڑا پہلے ہی بہت بھاری کر رکھا ہے۔

لیکن یہ توازن اپنے حق میں ہونے کے فائدے کو صرف مذاکرات کے سیاق و سباق میں استعمال کیا جا سکتا ہے۔ پابندیاں ایران کے ساتھ امریکہ کے مذاکرات میں اہم کردار ادا کر سکتی ہیں اگر واشنگٹن ایران کے رویّے میں قابلِ قدر تبدیلی کے عوض انہیں اٹھانے پر رضامند ہو۔ ابھی تک واشنگٹن میں یہ رضامندی موجود نہیں ہے۔ بُش انتظامیہ فوقیت یا پلّہ بھاری ہونے سے مراد یہ لیتی تھی کہ کچھ دیئے بغیر کچھ حاصل کرلیا جائے۔ لیکن یہ سوچ واضح طور پر ناکام ہوچکی ہے۔ اس میں مذاکرات کہیں نظر نہیں آتے بلکہ الٹی میٹم اور دھمکیاں ہی پائی جاتی ہیں۔

دوسری بات یہ کہ آپ اسی وقت کچھ لے سکتے ہیں جب بدلے میں کچھ دیا جائے گا۔ حقیقت تو یہ ہے کہ ایران کے رویّے میں تبدیلی دھمکیاں یا نئی پابندیاں لگانے سے نہیں بلکہ موجودہ پابندیاں اٹھانے کی پیش کش سے آئے گی۔ یہی وہ نقطہ ہے جہاں امریکہ کی ایران پر فوقیت کا فائدہ نہیں اٹھایا گیا۔

اس ساری گفتگو کا لُبِ لباب یہ ہے کہ اس فوقیت کو حقیقی شکل میں صرف اسی وقت ڈھالا جاسکتا ہے جب واشنگٹن اور تہران مذاکرات کی میز تک پہنچنے کا راستہ ڈھونڈنے میں کامیاب ہو جائیں گے۔ یہی وجہ ہے کہ مذاکرات سے قبل نئی پابندیاں لگانے کی طرف جھکاؤ اوبامہ کے ایجنڈے کے لئے بہت تباہ کُن ہوگا۔ ایران پر نئی پابندیاں چاہے کانگریس لگائے یا صدارتی حکم کے ذریعے لگائی جائیں، ان سے ماحول خراب ہوگا اور سفارت کاری کے امکانات معدوم ہوجائیں گے، دونوں دارالحکومتوں کے درمیان بد اعتمادی بڑھے گی جس کے نتیجے میں سب سے پہلے ایران پر امریکہ کی فوقیت سے فائدہ اٹھانے کی امریکی صلاحیت پر زد پڑے گی۔

یہی بات ایران پر بھی صادق آتی ہے۔ اگر ایران نے مذاکرات سے پہلے اپنا پلّہ بھاری کرنے کے لئے خطّے میں امریکی پالیسیوں کو نقصان پہنچانے کی کوششیں تیز کیں تو اس سے مذاکرات کا انعقاد مشکل ہوجائے گا۔

اپنے جمہوریت نواز ایجنڈے کو کامیاب بنانے کے لئے اوبامہ کو اس غلط فہمی سے پیچھا چھڑانا ہوگا کہ امریکہ کو ایران پر فوقیت حاصل نہیں ہے اور ایرانی پالیسی میں تبدیلی کے عوض موجودہ پابندیاں اٹھانے کی پیش کش کرنے کی قدر و قیمت کو پہچاننا ہوگا۔

انہیں نئی پابندیوں کے نفاذ سے مذاکرات تک جانے والی راہ میں مشکلات پیدا کرنے سے بچنا ہوگا اور اس کے ساتھ ہی ان مقامی حلقوں کی طرف سے ڈالے جانے والے دباؤ کو بھی برداشت کرنا ہوگا جو پابندیاں لگانے کی تحریک دے کر ہمیشہ سے ہی ایران امریکہ تعلقات میں کسی اہم سفارتی پیش رفت کو روکتے رہے ہیں۔

ایران کے حوالے سے امریکی مفادات کو آگے بڑھانے کے لئے ترغیب اور ڈراوے کے وہی پالیسی کامیاب ہوگی جس میں سفارت کاری کو مرکزی جب کہ پابندیوں کو ثانوی حیثیت دی جائے گی۔ اس ترتیب کو اس کے الٹ نہیں ہونا چاہیے۔

www.bitterlemons-international.org

מגעים דיפלומטיים כבר מהיום הראשון

תל-אביב – תהליך אנאפוליס, ההמשך לתוכנית מפת הדרכים לשלום (שגם היא המשך לתהליך אוסלו) הגיע לסוף דרכו. אפשר לנסות לשפר אותו, אך רוב הסיכויים מצביעים על כך שזאת תהיה טעות. ייתכן שצריך לשנות את הגישה. הוויכוח בוושינגטון שנסוב סביב השאלה האם להתקדם קודם בערוץ הסורי או הפלסטיני עקר מיסודו. במקום זאת עלינו להתחיל לחשוב על פתרון כלל-אזורי, כלומר, על אימוץ המסגרת שמציעה יוזמת השלום הערבית.

יוזמת השלום הערבית מציעה לנטרל את השפעתם של ארגונים לא-ממשלתיים ובד בבד מציעה לישראל להגשים את חלומה מיום היווסדה – לנרמל את יחסיה עם מדינות האזור.

השיחות הבילטרליות בין הישראלים והפלסטינים לא ינחלו הצלחה בתנאים הנוכחיים. השיחות תקועות בערוץ הבילטרלי בעוד שלפתרון יידרשו גישה אזורית ותהליך בינלאומי בהנהגת הממשל האמריקאי החדש ובהשתתפות הליגה הערבית והקוורטט (האיחוד האירופי, האו"ם, ארצות הברית, ורוסיה). אחת הדרכים לתמוך בתהליך היא להקים מערך תמיכה להסכם.

גם אם הרצון הפוליטי להשגת הסכם קיים אצל המנהיגים הישראלים והפלסטינים, חסרה כיום היכולת הפוליטית להוציא הסכם לפועל. אנחנו לא נצליח לבד, ללא עזרה. דרושה מעורבות בינלאומית אגרסיבית יותר – אפילו מעורבות חריפה – שתיישר קו בין השיחות לבין המצב המתפורר בשטח. היועץ לביטחון לאומי הנכנס לתפקיד, הגנרל ג'יימס ג'ונס, כבר ציין שייתכן שיישום ההסכם יהיה תלוי בפריסת כוחות בשטח.

חמש עשרה שנה אנחנו נעולים על הנושאים שהוגדרו על ידי מסגרת המו"מ של אוסלו – גבולות, פליטים, ירושלים, ביטחון והתנחלויות. עלינו לחשוב על דרכים להגדיר מחדש את הנושאים באופן שיקדם את ההסכם.

הסיכוי להגשים את פתרון שתי-המדינות חומק מבין אצבעותינו. עתידה של ישראל כמדינה דמוקרטית בעלת רוב יהודי נמצא על כף המאזניים. האלטרנטיבה היא למסד את חוסר השוויון ולהגביר את האלימות – שירות לארגונים חמושים כגון חמאס וחיזבאללה.

הזמן אוזל. הנשיא הנבחר אובמה ייכנס לתפקידו בעשרים בינואר. הבחירות בישראל יתקיימו בעשרה בפברואר. מדובר בהפרש של עשרים ואחד יום. עשרים ואחד יום אל תעשו כלום. אבל ביום העשרים ושניים, ביום שאחרי הבחירות בישראל, תתחילו לעבוד. קיומה של ישראל תלוי במדינה פלסטינית שתקום לצידה. במובנים רבים, עתידה של ישראל נמצא בידיה של ארצות הברית.

www.israelpolicyforum.org

הטיפול בטראומה קבוצתית כסיוע לשלום

לוס אנג'לס – טראומה גוררת אלימות. הידע שלנו בנושא מתבסס על מחקרים ויש באפשרותנו לעשות שימוש בידע הזה כדי לסייע לפתרון הסכסוך הישראלי-פלסטיני.

הישראלים והפלסטינים סובלים מטראומה כרונית. הישראלים מחד, חשים שהם חווים את השואה מחדש עם כל פיגוע טרור, תחושה שהועצמה בחמש מלחמות, תעמולה אנטישמית בעולם הערבי ואיומים קיומיים מצד איראן. הפלסטינים מאידך, סובלים מן הטראומה הנובעת מהצורך לאשר בכל פעם מחדש את הזהות הפלסטינית הנפרדת שלהם על רקע הכחשות ערביות ויהודיות. הם סובלים מהעדר אוטונומיה וממחסור חמור במים, חוסר תפקוד כלכלי, בעיית פליטים וכיבוש.

הטראומות האלה אינן זניחות או בלתי מזיקות. הן בשורש העניין המנציח את הסכסוך. על מנהיגים זרים ומקומיים לקדם תהליך של ריפוי בשתי הקהילות על מנת לסייע להן להחזיר לעצמן יכולת של וויסות עצמי, לשחרר לחצים של יאוש, חוסר אונים, כעס, חוסר אמון ושנאה, ולמסד את היסוד האמוציונלי הדרוש לקיומו של דיאלוג אפקטיבי.

כל אירוע חדש מגביר ומזין את מעגל האלימות האזורי. חוויות שליליות גורמות לטראומה שמועברת מדור לדור (בתהליך שנקרא מערבולת טראומה קולקטיבית) ומשפיעה על נרטיבים קולקטיביים, מעמיקה את הפחדים ומותירה אחריה תחושות של קורבנוּת ואיבה. חשובה מכך היא העובדה שמערבולת הטראומה מעוררת תגובות נמהרות ואימפולסיביות במקום תגובות זהירות ומחושבות.

התקשורת, אלימות בין הפלגים, מחבלים מתאבדים שנעשה בהם שימוש כנשק נגד הישראלים, והשתלטות צה"לית – כל אלה משאירים את המערכת העצבית הקולקטיבית של הפלסטינים במצב מעורר. התקשורת מעודדת אותם לרכז את האנרגיה שלהם בסבל והם נופלים בפח שמציבות להם סיסמאות הסתה. אחדים מהם אף מובלים בעקבות ההסתה לידי אלימות ומביאים במעשיהם חורבן על החברה הפלסטינית.

לחץ ויאוש ממלאים תפקיד גם בנפש הישראלית שנקרעת בין הצורך להתגונן לבין הדחייה שהיא חשה באותה עת לנוכח כיבוש הפלסטינים. החברה הישראלית מקוטבת והקיצוניות מלובה בקרב קבוצות קטנות משני צדדי הקשת הפוליטית.

הסכסוך הפך כל אחד מהצדדים מקורבן ל"מקריב". פעמים רבות קורה ששני הצדדים חשים שהמצב הגיע למבוי סתום מאחר שהגישות הפוליטיות לסכסוך נכשלו עד כה בנסיונן לרדת לשורשי האלימות. הקהילה הבינלאומית המשתאה תצא נשכרת אם היא תשכיל להטות אוזן לחוויות הטראומטיות הקולקטיביות של הישראלים והפלסטינים. רבים מאלה שמתעמקים בסכסוך אינם מודעים לאופן שבו הסבל הטראומטי שהם חוו מותיר את חותמו על ההתנהגות שלהם והם זקוקים גם לעזרה על מנת לזהות טראומה בצד השני.

ניתן לאמוד את היקף הטראומה בכל אחד מהצדדים ולהתריע בפניהם על הצורך להחלים על ידי קריאת סימני המצוקה. ניתן למנות היבטים רבים הנובעים מהסכסוך ומכשילים את תהליך השלום: רגשות עליונות דתיים, השעיית החשיבה הביקורתית, הדבקת תוויות, הטחת האשמות ודמוניזציה של "האחר", טיהור אתני של "האחר", סילוף נרטיבים טראומטיים, האמונה שצד אחד חף מפשע לגמרי, דיכוי התקשורת, הפניית אלימות מכוונת נגד אזרחים על מנת להחזיר שליטה, וחינוך ילדים על ברכי השנאה.

אנשי מערכת הבריאות הכללית ובריאות הנפש, מערכת החינוך, אנשי דת, הצבא, תקשורת, דיפלומטים וארגוני המגזר השלישי, פוליטיקאים מקומיים ובינלאומיים – כל אלה יכולים לסייע למתן את השפעת הטראומה הקולקטיבית אם יציגו כלים חדשים לוויסות עצמי. כדי להתמודד עם נזקי הטראומה יש לאמץ שפה נטרלית ולא פוליטית. כך יוכלו הקהילות לעזור לכל הצדדים להתכונן לשלום בר-קיימא.

נרטיבים הנובעים מטראומה מקבעים אותנו בטראומה שחווינו ופוטרים אותנו מכל אחריות. מסיבה זו מוטלת החובה על מנהיגי החברה האזרחית והממשלות לעשות את שמוטל עליהם על מנת להצביע על העיוותים המזיקים ולהצביע על הסבל של כל הצדדים המעורבים. עליהם לגנות את האופן ההרסני בו הסבל בא לידי ביטוי ולהציב בפני הקהילות הסובלות מטראומה את העובדות ההיסטוריות.

יש להציב בפני הפלסטינים והישראלים את השאלות הבאות: האם הפעולות שלהם נותנות להם ביטחון ואוטונומיה אמיתיים? האם הפעולות האלה תומכות בביטחון העצמי שלהם ומעוררות כבוד אצל אחרים? האם הן גורמות להם להרגיש חזקים? האם הן מעניקות טעם לחייהם או כבוד לתרבותם מבלי לפגוע בצרכיהם של אחרים (ההחלטה למלא צורך עצמי על חשבון אחרים מצביעה על השפעה של מערבולת טראומה והיא מנבאת את הנצחת הטראומה של העצמי ופגיעה נוספת באחרים)? האם הפעולות האלה מסייעות להם לתת אמון באחרים ולזכות באמונם של אחרים? האם הן מעודדות הבנה בין תרבויות? האם הן מעוררות חמלה ורצון לתת אישור לסבל שלהם?

טראומה והפעולות שהיא גוררת מעוררות את הצורך בכנות עצמית אמיצה ומוחלטת. סוללת השאלות לעיל צריכה לעמוד לנגד עיניהם של כל הכוחות החיצוניים המעורבים. כוחות זרים ומקומיים, חיצוניים ופנימיים, פסיכולוגיים ובלתי-פסיכולוגיים – כל אלה הם כוחות מרכזיים שחשיבותם טרם זוהתה ותהיה בכך התקדמות חיובית אם נכיר בחשיבותם ונעניק להם את ההתייחסות הראויה.

www.commongoroundnews.org

Middle East priorities for January 21

The election of Barack Obama to be the 44th president is profoundly historic. We have at long last been able to come together in a way that has eluded us in the long history of our great country. We should celebrate this triumph of the true spirit of America.

Election Day celebrations were replicated in time zones around the world, something we have not seen in a long time. While euphoria is ephemeral, we must endeavour to use its energy to bring us all together as Americans to cope with the urgent problems that beset us.

When Obama takes office in two months, he will find a number of difficult foreign policy issues competing for his attention, each with strong advocates among his advisers. We believe that the Arab-Israeli peace process is one issue that requires priority attention.

In perhaps no other region was the election of Obama more favourably received than the Middle East. Immediate attention to the Israeli-Palestinian dispute would help cement the goodwill that Obama's election engendered. Not everyone in the Middle East views the Palestinian issue as the greatest regional challenge, but the deep sense of injustice it stimulates is genuine and pervasive.

Unfortunately, the current administration's intense efforts over the past year will not resolve the issue by 20 January. But to let attention lapse would reinforce the feelings of injustice and neglect in the region. That could spur another eruption of violence between the warring parties or in places such as Lebanon or Gaza, reversing what progress has been made and sending the parties back to square one. Lurking in the background is the possibility that the quest for a two-state solution may be abandoned by the Palestinians, the Israelis, or both -- with unfortunate consequences for all.

Resolution of the Palestinian issue would have a positive impact on the region. It would liberate Arab governments to support U.S. leadership in dealing with regional problems, as they did before the Iraq invasion. It would dissipate much of the appeal of Hezbollah and Hamas, dependent as they are on the Palestinians' plight. It would change the region's psychological climate, putting Iran back on the defensive and putting a stop to its swagger.

The major elements of an agreement are well known. A key element in any new initiative would be for the U.S. president to declare publicly what, in the view of this country, the basic parameters of a fair and enduring peace ought to be. These should contain four principal elements: 1967 borders, with minor, reciprocal and agreed-upon modifications; compensation in lieu of the right of return for Palestinian refugees; Jerusalem as real home to two capitals; and a non-militarised Palestinian state.

Something more might be needed to deal with Israeli security concerns about turning over territory to a Palestinian government incapable of securing Israel against terrorist activity. That could be dealt with by deploying an international peacekeeping force, such as one from NATO, which could not only replace Israeli security but train Palestinian troops to become effective.

To date, the weakness of the negotiating parties has limited their ability to come to an agreement by themselves. The elections in Israel scheduled for February are certainly a complicating factor, as is the deep split among Palestinians between Fatah and Hamas. But if the peace process begins to gain momentum, it is difficult to imagine that Hamas will want to be left out, and that same momentum would provide the Israeli people a unique chance to register their views on the future of their country.

This weakness can be overcome by the president speaking out clearly and forcefully about the fundamental principles of the peace process; he also must press the case with steady determination. That initiative should then be followed -- not preceded -- by the appointment of a high-level dignitary to pursue the process on the president's behalf, a process based on the enunciated presidential guidelines. Such a presidential initiative should instantly galvanise support, both domestic and international, and provide great encouragement to the Israeli and Palestinian peoples.

To say that achieving a successful resolution of this critical issue is a simple task would be to scoff at history. But in many ways the current situation is such that the opportunity for success has never been greater, or the costs of failure more severe.

By Brent Scowcroft
Source: The Washington Post, www.washingtonpost.com

60 Years 60 Voices- Episode 9 Peace and Religion

Why diplomacy and sanctions don't mix

Change often occurs at a faster pace than people can comprehend. That is certainly the case with the quickly-shifting political realities in Washington on Iran.

In less than 50 days, America will be led by a president who made dialogue with Tehran a campaign promise – and yet he won.

Perhaps even more surprising, one of the most powerful lobbies in Washington failed – in the middle of an election year – to convince the US Congress to pass a resolution calling for a naval blockade of Iran, even though the resolution had more than 250 co-sponsors.

The debate in Washington is no longer whether to negotiate with Iran, but how, when and in what sequence such negotiations should take place. This, however, does not mean that talks will occur or that they will succeed.

This is partly due to an unchanging feature of the political landscape in Washington – the reliance on economic sanctions to look tough and to gain leverage.

President-elect Barack Obama, who told the American Israel Public Affairs Committee earlier this year that he stood firm on his call for negotiations with Iran and his promise to do away with "self-defeating preconditions", has sought to balance his pro-dialogue position by adopting a strong appetite for additional economic sanctions against Iran.

While a senator, he was the original co-sponsor of the Comprehensive Iran Sanctions, Accountability and Divestment Act of 2008, which would have intensified existing sanctions and paved the way for additional divestment. Obama argued at the time that sanctions were an integral part of any diplomatic strategy. "In addition to an aggressive, direct, and principled diplomatic effort, we must continue to increase economic pressure on Iran", he said in a statement. Some of Obama's advisors have taken this a step further and argued that sticks – meaning sanctions – would have to come first in any carrot-and-stick approach to Iran.

Obama is, of course, absolutely correct that any successful approach to Iran must include a combination of incentives and disincentives. And sanctions can theoretically provide the United States with additional leverage over Iran. The problem with this line of thinking, however, is that it fails to recognise that existing sanctions already provide the United States with significant leverage.

But this leverage can only be utilised in the context of a negotiation.

Sanctions can play a critical function in a US negotiation with Iran if, that is, Washington is willing to do away with them in return for significant Iranian behavioural change.

That willingness has thus far not existed in Washington. The definition of leverage in the Bush administration was one's ability to get something for nothing. That approach has clearly failed; it does not characterise negotiations, but rather ultimatums and threats.

In negotiations, you can only get something by giving something. Indeed, it's not the threat or imposition of new sanctions that will change Iranian behaviour, but rather the offer to lift existing sanctions. Herein lies America's as yet untapped reservoir of leverage over Iran.

The crux, of course, is that this leverage only can be actualised if Washington and Tehran find their way to the negotiation table. And that is why the inclination to impose new sanctions prior to the commencement of talks can be so devastating to Obama's agenda: imposing new sanctions on Iran – whether they be congressional sanctions or executive orders – will only reduce the prospects for diplomacy by poisoning the atmosphere and further increasing mistrust between the two capitals, which in turn defeats America's ability to tap into its reservoir of leverage over Iran in the first place.

The same is, of course, true for Iran: any effort by Tehran to intensify its efforts to undermine Washington's policies in the region as a means to gain leverage prior to negotiations will only render such talks less likely.

To succeed with his pro-diplomacy agenda, Obama must not only avoid the fallacy that Washington doesn't have leverage over Iran and recognise the value of offering to lift existing sanctions in return for Iranian policy changes. He must also resist the temptation to undermine the path to negotiations by imposing new sanctions before talks have begun – including resisting pressure from domestic constituencies whose motivation for sanctions historically has precisely been to prevent a US-Iranian diplomatic breakthrough to begin with.

The combination of incentives and disincentives that will succeed in advancing US interests vis-à-vis Iran is one in which diplomacy is at the centre and sanctions are in the periphery – not the other way around.

By Trita Parsi
Source: Bitterlemons-International.org, www.bitterlemons-international.org.

Pourquoi diplomatie et sanctions ne font pas bon ménage

Le changement se produit plus rapidement qu’on ne le comprend. C’est certainement le cas en ce qui concerne les données politiques – qui changent très vite – à Washington autour de la question de l’Iran.

Dans moins de cinquante jours, l’Amérique sera dirigée par un président qui a fait du dialogue avec l’Iran une promesse de campagne – et qui a malgré cela remporté les élections.

Peut-être plus étonnant encore : un des lobbies les plus puissants de Washington n’a pas réussi – en pleine année électorale – à convaincre le Congrès américain d’adopter une résolution prônant un blocus maritime de l’Iran, et ce en dépit du fait que la résolution avait plus de 250 co-auteurs.

Le débat à Washington ne consiste plus à savoir s’il faut négocier ou non avec l’Iran, mais plutôt comment, quand et dans quel ordre de telles négociations devraient se dérouler. Cela ne veut pas dire pour autant que des pourparlers vont bel et bien avoir lieu ni qu’ils vont être couronnés de succès.

Cela s’explique en partie par un facteur invariable dans le paysage politique à Washington : le fait qu’on compte sur les sanctions pour se retrouver en position de force et avoir un moyen de pression.

Le président élu Barak Obama, qui il y a quelques mois avait dit à l’American Israel Public Affairs Committee qu’il tenait fermement à l’ouverture de négociations avec l’Iran et à sa promesse d’en finir avec les conditions préalables qui se vouent elles-mêmes à l’échec, a cherché à modérer sa position pro dialogue en se dotant d’un grand appétit pour des sanctions économiques supplémentaires à l’encontre de l’Iran.

En tant que sénateur, Barak Obama a été le premier co-auteur du Comprehensive Iran Sanctions, Accountability and Divestment Act de 2008 qui aurait intensifié les sanctions actuelles et préparé le terrain pour d’autres restrictions économiques. « Tout en déployant un effort diplomatique agressif, direct, fondé sur des principes, nous devons continuer à augmenter la pression économique contre l’Iran » a-t-il affirmé dans une déclaration. Certains de ses conseillers sont allés plus loin déclarant que dans le cas d’une politique de « la carotte et du bâton » vis-à-vis de l’Iran, les coups de bâton – c’est-à-dire les sanctions – devraient venir en premier.

Barak Obama a bien sûr tout à fait raison de penser qu’une politique à l’égard de l’Iran qui veut être couronné de succès doit comporter à la fois des mesures d’encouragement et de dissuasion. Effectivement, les sanctions représentent théoriquement un moyen de pression supplémentaire pour les Etats-Unis. Toutefois, le problème avec cette façon de voir les choses est qu’elle ne tient pas compte du fait que les sanctions existantes donnent déjà aux Etats-Unis un moyen de pression significatif.

Mais ce moyen de pression ne peut être utilisé que dans le contexte de négociations.

Les sanctions peuvent jouer un rôle important dans une négociation entre les Etats-Unis et l’Iran si Washington venait à envisager de mettre un terme à celles-ci en échange d’un changement de comportement radical de la part des Iraniens.

Washington n’a pas manifesté une telle volonté jusqu’à présent. Pour l’administration Bush, employer des moyens de pression c’est obtenir quelque chose en échange de rien. Cette approche a de toute évidence été vouée à l’échec car elle s’apparente non pas à la négociation, mais plutôt à l’ultimatum ou à la menace ou à l’ultimatum.

Dans une négociation, on ne peut obtenir quelque chose qu’en donnant autre chose en contrepartie. En effet, ce n’est pas la menace ou l’imposition de nouvelles sanctions qui va changer le comportement des Iraniens, mais plutôt la proposition de lever les sanctions actuelles. C’est là tout le réservoir de pression sur l’Iran – encore inexploité.

Ce moyen de pression ne vaut bien entendu que si Washington et Téhéran s’engagent sur la voie des négociations. C’est justement pourquoi la tendance à vouloir imposer de nouvelles sanctions - avant même d’avoir commencé des pourparlers - peut être très néfaste aux objectifs que s’est fixés Barak Obama. Autrement dit en imposant de nouvelles sanctions à l’Iran – qu’elles émanent du Congrès ou de l’exécutif – on ne ferait que diminuer les chances de la voie diplomatique, car cela empoisonnerait l’atmosphère et augmenterait davantage encore la méfiance réciproque entre les deux capitale; ce qui à son tour, minerait, en premier lieu, la capacité américaine à exploiter son réservoir de moyens de pression sur l’Iran.

La remarque vaut bien sûr aussi pour l’Iran : tout effort de la part de Téhéran visant à saper davantage la politique de Washington dans la région, pour se doter d’un moyen de pression sur les Américains, avant même que des négociations soient entamées, ne fera que diminuer la possibilité d’éventuels pourparlers.

Pour réussir à mettre en place sa politique en faveur d’un dialogue diplomatique, Barak Obama doit non seulement éviter de souscrire à l’idée erronée selon laquelle Washington n’a pas actuellement de moyens de pression contre l’Iran, mais aussi reconnaître que proposer une levée des sanctions existantes en échange d’un changement de politique de la part des Iraniens pourrait être une solution non négligeable. Mais le président élu doit également résister à la tentation de saper les chemins qui mènent à la négociation en imposant de nouvelles sanctions avant même que les pourparlers aient commencé - et donc résister aux pressions venant de différentes entités aux Etats-Unis, dont les motivations premières pour les sanctions ont historiquement été justement d’empêcher une percée diplomatique entre l’Amérique et l’Iran.

Le dosage d’encouragement et de dissuasion qui parviendra à faire avancer les intérêts américains vis-à-vis de l’Iran est un mélange où la diplomatie est au centre et les sanctions en périphérie – et non l’inverse.

- Trita Parsi
Source: Bitterlemons-International.org, 4 décembre 2008, www.bitterlemons-international.org

Hebron and the rule of law

HEBRON – Israel got a taste recently of what to expect from West Bank settlers in the event of a peace agreement with the Palestinians. On the morning of 4 December, some 600 border police staged a surprise raid on a disputed house in Hebron to evict nine Jewish families living there illegally. Removed with the families were some 200 settlers from around the West Bank who had gathered to resist the eviction. Israel’s Supreme Court had ordered the building vacated months ago, pending a decision on who owned it. In November the court authorised the army to evict the squatters. The troops went in to enforce the law.

Settler activists responded to the raid by rampaging through the mostly Arab city, stoning and burning Arab homes, assaulting Arab bystanders – including families standing in their front yards – and attacking Israeli soldiers. Muslim graves were defaced. A mosque was spray-painted with vile anti-Muslim slurs. A settler was videotaped firing on a group of Palestinians and wounding two. Separate settler rampages took place elsewhere in the West Bank.

All told, 17 Palestinians were injured, according to Palestinian hospital officials quoted in Israeli and international media. Eyewitnesses in several places reported seeing Israeli police standing by and watching for up to an hour before dispersing the mob.

Prime Minister Ehud Olmert, addressing his Cabinet the following Sunday, called the rioting a “pogrom.” The word refers to the mob attacks on Jewish neighbourhoods in Eastern Europe in past centuries, often with police complicity. His choice of words was telling. He was saying, in effect, that the Jewish rioters had sunk to the level of their people’s historic tormentors.

The implications are frightening. Is this what happens to a 2,000-year-old ethical tradition when it’s transplanted to sovereign soil? Can a moral system with such a profound influence on world culture break down in a mere six decades?

The riots are worrying for another reason: They force Israelis to confront the enormity of the task of dismantling settlements to clear the way for a Palestinian state. It is clear to virtually everyone that Israel can only win peace, if at all, by withdrawing from the West Bank and letting the Palestinians there govern themselves. At a minimum, that will require removing at least 60,000 settlers from about 100 settlements deep inside the Palestinian heartland.

And so the inevitable question arises: If this is what happens when 200 people are evacuated from a single house, what will it take to remove 60,000 people from 100 settlements?

Over the past 40 years, Jerusalem has spent billions to settle its citizens in territories it captured in 1967. That in itself is a violation of the Fourth Geneva Convention as understood by every government in the world except Israel’s. From the outset, therefore, settlement building was at the very least a serious error in judgment. It allowed Israel’s enemies to brand it an outlaw, and it greatly complicated any effort to reach a compromise peace with the Palestinians. Israeli governments have understood those basic truths since at least 1993.

Since 2003, Israel has been formally committed, under an agreement between Ariel Sharon and George W. Bush, to stop settlement expansion and dismantle unauthorised settlement outposts, as a first step toward historic compromise. And yet Israel’s leaders have ignored their international commitments and disregarded their own best judgment. Not only haven’t they dismantled the illegal outposts; government agencies have continued to participate in the illegal activity, providing water, power and even roads to the outposts.

So far has the rule of law been eroded in Israel that some settler leaders actually claimed that the court-ordered eviction in Hebron was illegitimate—that is, that the government in Jerusalem has no right to enforce its own laws. Even the more moderate settler leaders, spokesmen for mainstream settler organisations, argued that the army should have held back and let the Hebron settlers complete a round of negotiations with the government over the terms of their departure. In other words, lawbreakers have a right to negotiate with authorities over the extent of their compliance with the law.

The government’s contradictory behaviour only made a bad situation worse. That’s why so many of the most devout settlers were so angry when their government finally decided to enforce its laws in Hebron. They had come to believe they were exempt. They cannot be allowed to believe this any longer.

Source: Forward, www.forward.com.

Engaging in diplomacy on day one

TEL AVIV – The Annapolis process, which is a continuation of the Roadmap for Middle East peace (which itself is a continuation of the Oslo process), has run its course. It has not succeeded. One can try to improve it, but in all probability, that would be a mistake. The answer might be to change the approach. The argument in Washington over whether to go first for the Syrian or the Palestinian track is useless. Instead, we should start thinking about regionalising the solution. This means adopting the framework of the Arab Peace Initiative.

The Arab Peace Initiative proposes to neutralise the effects of non-state actors while enabling the fulfilment of Israel’s dream from the day it was created—to achieve normalisation in the region.

The bilateral talks between the Israelis and the Palestinians are not going to work in the present circumstances. The negotiations are stuck in the bilateral track. The solution should be regionalised, and the process internationalised, under the leadership of the new US administration with the Arab League and the Quartet for Middle East Peace (the EU, the UN, the United States, and Russia). One way that this would help the process is by creating a cover for an agreement.

Even if there is political will on the part of Israeli and Palestinian leaders to reach an agreement, there is not the political capacity to implement one. We cannot do it alone. There must be more assertive international involvement – to the point of intervention – to bring the negotiations in line with the deteriorating situation on the ground. As discussed by the incoming National Security Advisor, General James Jones, the implementation of an agreement may depend on placing forces on the ground.

For 15 years, we have all been locked in the topics initially crafted in the Oslo framework—borders, refugees, Jerusalem, security, and settlements. We should contemplate reframing certain elements of the agenda in a way that is conducive to an agreement.

The prospect of achieving a two-state solution is slipping through our fingers. The future of Israel as a democratic state with a Jewish majority is at stake. The alternative is institutionalised inequality and escalating violence—gifts to non-state actors like Hamas and Hezbollah.

There is no time left. President-elect Obama takes office on 20 January. The Israeli elections are on 10 February. That’s 21 days. Don’t do anything for 21 days. But on the 22nd day, the day after Israel’s elections, start working. Israel’s existence depends on a Palestinian state standing beside it. In many respects, what happens to us in Israel is in America’s hands.

By Dr. Naomi Chazan
Source: Israel Policy Forum, www.israelpolicyforum.org.

Working with collective trauma to facilitate peace

LOS ANGELES – Trauma triggers violence. We know this based on research and applying this knowledge can contribute to the resolution of the Israeli-Palestinian conflict.

Israeli and Palestinian populations suffer from chronic trauma. Israelis feel as though they revisit the Holocaust with every terrorist attack. This feeling has been reinforced by five wars, anti-Semitic propaganda in the Arab world, and extermination threats from Iran. Palestinians suffer from the trauma of having to assert their identity as Palestinians against Arab and Jewish denial that such an identity exists. They suffer from a lack of autonomy and water, economic dysfunction, refugee problems, and occupation.

These traumas are neither negligible nor innocuous; they are at the very root of what perpetuates this conflict, and foreign and local leaders must encourage healing in both communities in order to help them restore self-regulation, release despair, helplessness, anger, mistrust and hatred, and set the necessary emotional foundation for effective dialogue.

Every new incident amplifies and propels the cycle of violence in the region. Negative experiences produce trauma that is passed down through generations (called a collective trauma vortex)—affecting collective narratives, deepening fears, and creating a lasting sense of victimhood and animosity. Most importantly, a trauma vortex provokes impulsive rather than thoughtful responses.

The Palestinians’ collective nervous system is kept aroused by media, internal factional violence, suicide-bombers used as weapons against the Israelis, and escalating control by the Israeli Defence Forces. The media encourages them to focus all their energy on suffering, and they fall prey to inflammatory slogans, while some are driven to violence and the destruction of their own society.

Stress and despair are also part of the Israeli psyche, which is torn by a need to defend itself, while simultaneously repulsed by its occupation of the Palestinians. Social groups are polarised against each other within Israeli society, and extremism is fuelled in small groups on both sides of the political spectrum.

The conflict has turned each party from victim into victimiser. Often, both sides feel like the political situation is at an impasse, as political approaches to the conflict have thus far failed to address the root causes of the violence. The befuddled international community, and its approach, would benefit from being more attuned to the traumatic collective experiences of Israelis and Palestinians. Indeed, many who are deeply engrossed in the conflict are not cognisant of the impact of their traumatic suffering on their behaviour, and need help, as well, recognising trauma in the other.

Assessing signs can help gauge the degree of trauma in either group and alert them to the need for healing. Aspects of the conflict which have only helped undermine the peace process include: feelings of religious superiority; suspending critical thinking; labelling, blaming and demonising “the other”; ethnic cleansing of “the other” from their midst; distortion of traumatic narratives; believing one’s side is totally innocent; repressed media; purposeful violence against civilians to regain control; and rearing children in hatred.

The mental health, medical and educational fields, clergy, military, media, diplomats, NGOs, and local and international political leaders can all help ease the effects of collective trauma by introducing innovative tools for self-regulation. By employing an apolitical language to deal with trauma’s ravages, these groups can help all sides prepare for a durable peace.

Traumatic narratives fixate us in our trauma and appear to absolve us of any responsibility. Therefore, leaders throughout civil society and government need to do their part to identify these harmful distortions by validating the suffering of all, condemning the destructive ways it is expressed, and confronting traumatised groups with historical facts.

Palestinians and Israelis need to be asked if their actions are: giving them real safety, real autonomy; supporting their self-esteem and inspiring respect in others; making them feel competent; giving meaning to their life or culture without jeopardising the needs of others (meeting our needs at the expense of others’ indicates a trauma vortex pull and forecasts the perpetuation of one’s trauma and further victimisation); helping them trust and be trusted; promoting cross-cultural understanding; and inspiring compassion and the desire to validate their suffering.

Trauma, and the actions it elicits, calls for rigorous self-honesty. And the same questions should be asked of all outsides forces involved. Beginning to recognise the unacknowledged forces in this conflict – foreign, domestic; inside, outside; psychological, non-psychological – is a positive step forward.

By Gina Ross
Source: Common Ground News Service, www.commongroundnews.org.

Nous vous souhaitons une bonne année 2009: année de paix, de solidarité, de générosité et de pardon.

We wish you a wonderful 2009: a year of peace, of solidarity, of generosity and of forgiveness.

Os deseamos un buen año 2009: un año de paz, de solidaridad, de generosidad, y de perdón.

שנת 2009 טובה: שנת שלום, סולידריות, נדיבות וסליחה

Invitation

Women Artists for Peace in Middle East

A concert calling for the release of Palestinian prisoners from Israeli jails

and the release of Gilad Shalit from Captivity

Hosted by:

&

Platform of Spanish Women Artists against Gender Violence

With the Participation of:

Christina de Valle, Ahinoam Nini, David Broza, Dikla, Javier Ruibal, Cristina Narea,
Paloma del Sol, Belen Garbo, Vichy Luna , Banda de Gaiteras de Cangas,

Special Remarks by:

Minister Ghaleb Majadele,

Minister Ami Ayalon,

MP Maria Rosario Fatima,

Ambassador Álvaro Iranzo Gutiérrez,

Noam Shalit,

Cristina del Valle,

Ofer Bronchtein,

The event will be held at the Nalaga'at Center, Ratsif Ha'Aliya Hashniya, Jaffa Port,

on Saturday 27^th of December, 2008 , 20:00

**************

RSVP to info@eilaeitan.co.il

Spaces are Limited

تشاركوا في المساحة وتحدّوا الجدار

واشنطن – جرى فصل العرب واليهود لعقود طويلة قبل إنشاء جدار الفصل في الضفة الغربية وحول غزة. عندما سافر الرئيس السابق أنور السادات إلى غزة عام 1977، أعلن أمام الكنيست أن فصلاً كهذا لا يمكن إلا أن يأتي بالدمار والعزل والتغريب للعرب واليهود على حد سواء. جاء لمقابلة الإسرائيليين في منازلهم لتحدي مخاوفهم.

يعكس الجدار الفعلي بين الضفة الغربية وإسرائيل كيف قام الزعماء السياسيون الحاليون والعقائد السائدة بتعميق الصدوع الأخلاقية والعقلية والفعلية والاقتصادية والنفسية الإسرائيلية والفلسطينية. إلا أن التاريخ يظهر أن صدوعاً كهذه بين الأعداء في المناطق الجغرافية المتجاورة ذات الاعتماد المتبادل تفشل في تحقيق سلام حقيقي أو استقرار دائم (مثلاً ايرلندا الشمالية، جنوب إفريقيا أو ألمانيا).

هناك العديد من الإستراتيجيات للتخفيف من الآثار المعادية للجدار. برأيي أن أهم التوجهات سوف تعالج هذا الفصل من خلال إيجاد مساحة إسرائيلية فلسطينية مشتركة بصورة أكبر.

يعتبر الجدار مأساوياً للعلاقات العربية اليهودية لأنه يشجع عدم الاهتمام والتغريب والفصل والجهل فيما يتعلق بما يحصل على الجانب الآخر، وهي معاً تشكل شعور الإنسان بالمسؤولية تجاه النزاع. ويفتح الجدار الباب لعملاء العلاقات الاجتماعية، مثل السياسيين والواعظين والأساتذة، للإبقاء على صورة العدو على أنه "الآخر"، وفي الوقت نفسه تجاهل المعاناة الناتجة عن الفصل الفعلي والعقلي.

العلاج القصير الأمد والطويل الأمد للفصل الذي يفرضه الجدار هو التخفيف من أثره عبر التلاقي وجهاً لوجه وإيجاد المزيد من المساحات لمواجهة الآخر. ويستحق الأمر الاستثمار في مساحات مشتركة للّقاءات، طالما أن العلاقات متكافئة ومتوازنة وطالما أن المشاركين ممكّنين. يجب أن تزيد المساحات المشتركة المنتجة، مثل المواجهات بين الشباب والمغامرات الاقتصادية والمبادرات البيئية والاستقطاب غير العنفي وأعمال الاحتجاج، من قدرات الناس على أن يمارسوا النقد الذاتي وأن يروا الأخطاء على جانبهم، وأن توفر الآليات والأدوات والفرص للمشاركين لتطبيق الدروس التي تمت تعلّمها وأن تستكشف بدائلاً لمستقبل مشترك (على سبيل المثال، مشروع شبابي مشترك يركز على الأثر السلبي للجدار، مع احتمالات المشاركة في مجتمعاتهم، من خلال ترتيب زيارات وتحويل الجدار إلى منحوتات في قراهم، وقيام الفنانين بعرض أعمالهم ضد الجدار وضد الفصل في المدارس ... الخ).

تشكل المساحات الجديدة المشتركة، من مواجهات السلام والمشاريع التنموية المشتركة، إلى التبادل بين المزارعين ولقاءات رجال الدين، فرصة ثمينة، ومورداً يحتاج لأن يتم بناؤه وإدارته بشكل مهني محترف بشكل يضمن نضوج المشاركين من خلال المواجهة وتمكينهم لنشر الرسائل التي تضفي عليهم الإنسانية في مجتمعات كل منهم. يجب معاملة معسكر صيفي لطلاب المدارس الثانوية من الفلسطينيين والإسرائيليين على أنه مساحة نادرة بل ومقدسة تقريباً. فلمبادرات السلام والحوار العربية الإسرائيلية المتنوعة دوراً تاريخياً تلعبه في بناء المزيد من المساحات بأسلوب مبدع لأجل لقاءات مشتركة يتم فيها تحدي واقع جدار الفصل لا إدامته.

لقد أجبرت الجدران المتنوعة التي أنشأها السياسيون بين الإسرائيليين والفلسطينيين، الرمزية منها والفعلية، أجبرت الكثيرين على تبني عقلية الحصار. بالنسبة للإسرائيليين، تسيطر عقلية الحصار عندما يشعرون أنه يتوجب عليهم احتساب كل حركة يقومون بها عند سفرهم إلى الخارج. ولا يساعد الأمر كونهم محددون من السفر إلى خارج حدودهم المباشرة إلى الدول المجاورة، وهذا يمنعهم من معرفة كيف يفكر نظراؤهم الفلسطينيون ويعيشون.

كما يتم تعزيز عقلية الحصار الفلسطينية من خلال سجنهم الفعلي داخل جدار في قراهم، ومن قبل الحواجز ونقاط التفتيش العسكرية، ومن قبل وصول محدود إلى الطرح الإسرائيلي. وواقع الأمر هو أن عقلية الحصار لديهم قوية لدرجة أن العديد من الفلسطينيين يدهشون من تصرفات مجموعات التضامن في إسرائيل.

تستطيع هذه المساحات المشتركة أن تنزع اللغز عن الصورة الوحشية للآخر، مقدمة الضمانة الوحيدة بألا تنمو الأجيال الفلسطينية والإسرائيلية المقبلة في واقع من التجنب والإنكار، وإنما تكون لها فرصة لإعادة إضفاء الإنسانية على الطرف الآخر. لن يتمكن الشباب الإسرائيلي بعد ذلك من القول "لم نكن نعلم"، ولن يستطيع الشباب الفلسطيني أن يقول بعد ذلك "لا نستطيع أن نفعل شيئاً". سوف يقولون جميعاً "إننا نحاول".

يجب أن تشكل الجدران حول غزة مثالاً لما يمكن للإسرائيليين والفلسطينيين أن يتوقعوه في الضفة الغربية إذا لم يسعوا بنشاط للتسامي فوق ما يفصلهم: العنف المتصاعد وخلع الإنسانية عن الغزيين وحماس من قبل العالم الخارجي والمزيد من الاقتتال الفلسطيني والتهديدات المتواصلة لحدود إسرائيل الجنوبية.

كلما أوجد الإسرائيليون والفلسطينيون المزيد من المساحات المشتركة، كلما قلّت احتمالات أن يتجمهر الناس على الجانبين خلف قادتهم الذين يروجون لحلول أصولية ويعظون بعظمة طرف على آخر. يحتاج العرب واليهود الذين يحاربون الجدران والفصل الاجتماعي لأن يكسروا بأسلوب مبدع الخوف من العيش جنباً إلى جنب عن طريق إرسال رسائل ثابتة إلى مجتمعاتهم. يجب أن تشرح الرسالة أن اعترافاً صادقاً متبادلاً وتطبيقاً لحقوق الطرف الآخر في دولة ذات سيادة، متساوية ومستقلة هي الضمانات الأمنية الوحيدة لكلا الشعبين.

مصدر المقال: خدمة Common Ground الإخبارية، 8 كانون الأول/ديسمبر 2008

مؤشرات أمل في الشرق الأوسط

بالم بيتش غاردنز، فلوريدا – هناك أخبار حسنة وسيئة على حد سواء فيما يتعلق بوجهات النظر حول السلام في الشرق الأوسط. يشير استطلاع للرأي العام أصدرته مؤسسة غالوب الأسبوع الماضي إلى أن 63% من الإسرائيليين و66% من الفلسطينيين ما زالوا يدعمون عملية السلام. إلا أن 29% فقط من الإسرائيليين و18% فقط من الفلسطينيين المستَطلَعين يعتقدون أن السلام الدائم يمكن تحقيقه.

يريد كلٌ من الطرفين السلام إلا أنهما غير متشجعين، بينما يوفر انتخاب باراك أوباما رئيساً للولايات المتحدة الأمل بصنع السلام في الشرق الأوسط.

يجد معظم العرب أوباما أكثر مصداقية واتزاناً من جورج دبليو بوش، الرئيس الذي انتهت مدة رئاسته وإدارته. ورغم أن الإسرائيليين كانوا قلقين في البداية تجاه أوباما، إلا أنهم تشجعوا نتيجة لتصريحاته العديدة التي قدمت الدعم لإسرائيل، وكذلك نتيجة لتعيينه هيلاري كلينتون، المعروفة بدعمها الدائم لإسرائيل في المنصب الدبلوماسي الرئيس.

يمكن للرئيس القادم للولايات المتحدة أن يعيد ثقة الطرفين باحتمالات السلام الإقليمي إذا تمكن من تحقيق وعود حملته الانتخابية بوضع الشرق الأوسط في أعلى أجندة السياسة الخارجية.

كما أن هناك المزيد من مؤشرات الأمل بالنسبة للنزاع العربي الإسرائيلي.

يعكف الزعماء الإسرائيليون اليوم على بحث مبادرة السلام السعودية لعام 2002، والتي تنادي بإنهاء احتلال الأراضي العربية ومعاملة جيدة للاجئين وتطبيع للعلاقات بين إسرائيل و22 دولة عربية. كما أن هناك اتفاق الآن بين رئيس الوزراء الإسرائيلي إيهود أولمرت ووزيرة الخارجية تسيبي ليفني ووزير الدفاع إيهود باراك ورئيس الدولة شمعون بيريز على أن الانسحاب من الأراضي العربية يجعل من السلام في المنطقة أمراً ممكناً ويجعل أمن دولة إسرائيل على المدى البعيد قابلاً للتحقيق.

كما يشكل إعادة مرتفعات الجولان إلى سوريا خياراً آخراً مقابل السلام. وكانت المفاوضات المتقطعة مع سوريا، بترتيب من تركيا، قد بدأت السنة الماضية، إلا أنها تباطأت بينما تقوم إسرائيل بالإعداد لانتخابات مبكرة في شباط/فبراير ومع انتقال أوباما وإدارته إلى البيت الأبيض.

تنتهي بحلول الثامن من كانون الثاني/يناير المقبل فترة الرئيس الفلسطيني محمود عباس الرئاسية، بينما يبقى النزاع الأخوي في القيادة الفلسطينية واقعاً مكلفاً جنونياً رغم محادثات توسطت فيها مصر جرت مؤخراً بين الطرفين. ورغم أن الواقع على الأرض يشكل تحدياً، يقترح استطلاع غالوب الذي أجري مؤخراً أن الرئيس الأميركي المقبل قد يحوز على احترام الشعب الفلسطيني إذا اختار أن يلعب دوراً في تشجيع حماس، التي تملك زمام السلطة في غزة، وفتح التي تحكم الضفة الغربية، على العودة إلى التلاحم من أجل السلام.

يمكن رؤية التقدم في لبنان كذلك، حيث يقوم حزب الله بالتفاوض على وضع مليشياته مع الحكومة، وتوجد في لبنان حكومة جديدة لدى حزب الله تمثيل فيها. وبينما يعمل لبنان على تقوية دفاعه الوطني، وإذا خفَّت حدة التوتر مع إسرائيل، فقد تنخرط ميليشيا حزب الله في الجيش الوطني.

كذلك تحسنت العلاقات اللبنانية مع سوريا، حيث تستعد الدولتان لتبادل السفراء للمرة الأولى منذ استقلال لبنان عام 1943.

وهناك المزيد من مؤشرات الأمل تصدر من المنطقة ...

هنأ الرئيس محمود أحمدي نجاد أوباما بعد الانتخابات الأميركية، مُظهِراً رغبة بفتح صفحة جديدة من الحوار مع الولايات المتحدة. هذا التقارب مفيد للاستقرار داخل المنطقة، حيث يبقى إيران لاعباً إقليمياً هاماً يؤثر على الاستقرار في العراق وعلى المقاومة الفلسطينية والسلام السياسي في لبنان.

إلا أن هذه الخطوات الناشئة باتجاه السلام، بغض النظر عما إذا كانت في إسرائيل أو فلسطين أو سوريا أو لبنان أو إيران، هشة ويمكن عكس اتجاهها، ويجب دعمها من قبل الإدارة الأمريكية الجديدة إذا أُريد للسلام أن يسود.

قد تتسبب سياسة الولايات المتحدة المستمرة "بعدم الحديث مع العدو" في إيران بتقوية القوى المحافظة المتطرفة في الانتخابات الرئاسية في حزيران/يونيو المقبل. وطالما استمرت عملية عزل إيران فسوف يصعب على المستفيدين منها، مثل حزب الله وحماس، أن يصبحا شركاء كاملين في السلام.

يستطيع أوباما في خطابه ترسيمه في 20 كانون الثاني/يناير أن يربط وعد السلام مع الازدهار في الشرق الأوسط والأمن الوطني في أمريكا. كما أنه يستطيع تعيين مبعوث سلام معتدل يتمتع بشعبية، وأن يعبر عن طموحات بإيجاد دولة فلسطينية أثناء فترته الرئاسية الأولى. يستطيع كذلك أن يُطمئن الإسرائيليين والفلسطينيين بدعمه المتواصل، وأن يشير إلى رغبته القوية بإعادة إشراك أوروبا في العملية السلمية وتطوير ترتيبات أمنية عالمية.

بوجود سياسة خارجية متعددة الوجوه والمجالات وباستخدام لطيف للسلطة، قد يملك أوباما الآن الفرصة لتيسير حصول إسرائيل على الأمن والاستقلال للفلسطينيين وزعامة ذات مصداقية للولايات المتحدة لهذه العملية. لقد حان وقت التحرك قدماً. توفر شعبية أوباما محلياً وكم كبير من الدعم العالمي للرئيس الجديد رأس مال أخلاقي وسياسي لم يسبق لهما مثيل للعمل باتجاه السلام في الشرق الأوسط.


مصدر المقال: خدمة Common Ground الإخبارية، 6 كانون الأول/ديسمبر 2008

התריסו נגד הגדר: הקימו מרחב משותף

ושינגטון – ההפרדה בין ערבים ויהודים קיימת כבר עשורים רבים והיא קדמה לבניית גדר ההפרדה בגדה המערבית ומסביב לעזה. כאשר הנשיא המצרי אנוור סאדאת ביקר בישראל ב-1977 הוא התריע בפני הכנסת שהפרדה מסוג זה בהכרח תמיט חורבן וניכור הן על הערבים והן על היהודים. סאדאת הגיע כדי לפגוש את הישראלים בביתם ולאתגר את חששותיהם.

החומה הפיזית המפרידה בין הגדה המערבית וישראל משקפת את הפערים המוסריים והמנטאליים, הפיזיים והכלכליים והפסיכולוגים המפרידים בין הישראלים והפלסטינים – פערים שאידיאולוגיות וגם המנהיגות הפוליטית הנוכחית כה העמיקו. ההיסטוריה מראה שפערים ומחלוקות כאלה בין אוייבים הגרים בשכנות והנמצאים ביחסי תלות ביניהם אינם מביאים לשלום אמיתי או יציבות (ראו צפון אירלנד, דרום אפריקה או גרמניה).

קיימות אסטרטגיות רבות למזעור ההשלכות השליליות של החומה. בעיני, הגישות החשובות ביותר מציעות מענה להפרדה על ידי יצירה והרחבה של מרחבים ישראלים ופלסטינים משותפים.

החומה היא אסון ליחסי היהודים והערבים שכן היא מטפחת אפטיות, ניכור, חוסר עניין ובורות בנוגע לכל הנעשה בצד השני – ואלה הן הרגשות שמעצבות את תחושת האחריות האישית כלפי הסכסוך. החומה פותחת את הדלת לגורמי חברות כגון פוליטיקאים, מורים ומרצים לחזק דימויים של האויב כ"אחר" תוך התעלמות מהסבל שנגרם כתוצאה מההפרדה הפיזית והמנטלית.

הפתרון ארוך הטווח וקצר הטווח להפרדה שכופה החומה הוא למזער את נזקיה באמצעות מפגשים אישיים והקמה של עוד מרחבים בהם ניתן לפגוש את האחר. כדאי להשקיע במרחב משותף מפגשים בתנאי שהיחסים סימטריים ומאוזנים והמשתתפים יוצאים מועצמים. מרחבים משותפים מועילים – הכוללים מפגשי נוער, שיתופים עיסקיים, יוזמות סביבתיות, מחאה בלתי אלימה והפגנות – מחזקים את היכולת של אנשים להעביר ביקורת על עצמם ולזהות עוולות שמבוצעות בצד שלהם. מרחבים משותפים גם מספקים למשתתפים כלים והזדמנויות ליישם את מה שהם לומדים. שם הם יכולים לברר אלטרנטיבות לעתיד משותף. פרויקט נוער ששם דגש על ההשפעות השליליות של הגדר ומקיים קשרים עם הציבור הרחב על ידי ארגון מפגשים או פיסול או תערוכה אמנותית בה היוצרים מציגים את עבודותיהם נגד הגדר ונגד ההפרדה בבתי ספר הם דוגמאות למרחבים משותפים אפשריים.

מרחבים משותפים חדשים – שכוללים מפגשי הידברות ומפעלים לפיתוח משותף, שיתופי ידע בין חקלאים ומפגשים בין אנשי דת – כל אלה מספקים הזדמנות ייחודית. יש לראות בהם משאב שדורש ניהול וטיפוח מקצועי שיבטיח שהמשתתפים מקבלים מהמפגש את העוצמה להמשיך ולהביא את המסר האנושי הביתה, לקהילות שלהם. יש לראות במחנה קיץ לתלמידי תיכון פלסטינים וישראלים מרחב נדיר וכמעט קדוש. יוזמות של שלום ודיאלוג בשיתוף יהודים וערבים ממלאות תפקיד היסטורי בכך שהן מקימות מרחבים נוספים למפגשים משותפים שקוראות תיגר על המציאות שגדר ההפרדה יוצרת.

החומות הרבות שהקימו פוליטיקאים בין ישראלים ופלסטינים, בין שהן סימליות ובין שהן מוחשיות, כופות על רבים מאיתנו הלך רוח כאילו אנו תחת מצור. הישראלים מרגישים חובה לכלכל בקפדנות כל מהלך שלהם בזמן שהם מטיילים מחוץ לישראל. העובדה שנאסר עליהם לבקר במדינות השכנות לישראל רק מחריפה את המצב ומונעת מהם ללמוד כיצד עמיתיהם הפלסטינים חושבים וחיים.

גם הפלסטינים נתונים להלך רוח של מצור. הלך הרוח שלהם מקבל חיזוק מהעובדה שהם כלואים מאחורי גדר בתוך כפריהם, ממחסומים צבאיים ומגישה מוגבלת לסׅיפּר הישראלי. הלך הרוח הזה כל כך עמוק אצל הפלסטינים שרבים מהם מופתעים על ידי מפגני הזדהות מצד ישראלים.

במרחבים משותפים אצור הכוח לשבור את התדמית המפלצתית של "האחר". הם מציעים את הערובה היחידה שהדורות הבאים של ישראלים ופלסטינים לא יגדלו לתוך מציאות של הכחשה והתחמקות, ושתינתן להם האפשרות לשוב ולראות זה בזה בני אנוש. הנוער הישראלי לא יוכל להמשיך ולומר "לא ידענו". הנוער הפלסטיני לא יוכל להמשיך ולומר "אין לנו מה לעשות". שניהם יוכלו לומר, "אנחנו מנסים."

החומות מסביב לעזה צריכות ללמד אותנו מה צפוי לפלסטינים ולישראלים בגדה המערבית אם הם לא יתאמצו להתעלות מעבר להפרדה ביניהם: התגברות האלימות, שלילת אנושיותם של תושבי עזה והחמאס על ידי העולם החיצון, התגברות המאבקים הפנים-פלסטיניים ואיום מתמשך על הגבול הדרומי של ישראל.

ככל שהישראלים והפלסטינים יקימו יותר מרחבים משותפים וירבו להיפגש, כך יקטן הסיכוי שאנשים בשני הצדדים ינהרו לעבר מנהיגים שתומכים בפתרונות קיצוניים ומטיפים לעליונות של צד אחד על פני האחר. ערבים ויהודים שנאבקים בחומה ובהפרדה חברתית צריכים לחשוב על דרכים יצירתיות לשבור את הפחד מהחיים זה בצד זה. עליהם להעביר מסר ברור וקבוע לקהילות שלהם והמסר הזה צריך להסביר שרק הכרה הדדית ומימוש הזכות של כל אחד מהצדדים למדינה ריבונית, שוות מעמד ועצמאית יכולים לספק ערובות ביטחוניות לשני העמים.


פורסם במקור על ידי שירות החדשות של קומון גראונד (CGNews) ב-4 בדצמבר 2008,

Les arabes doivent agir, et non pas attendre Obama

Parce que les attentes sont si grandes à travers tout le Moyen-Orient et le changement si nécessaire, tous les regards seront tournés ces deux prochains mois vers le président élu Barak Obama dans l’attente de ses premières décisions politiques. Mais justement, parce que la nécessité d’un changement est si pressante, je crois que les dirigeants arabes devraient être plus que de simples spectateurs dans cet intervalle délicat de la transition, particulièrement par rapport aux efforts visant une paix israélo-palestinienne.

Les méfaits de la politique négligente et imprudente de l’administration Bush au cours de ses huit ans de mandat sont trop évidents. La nation palestinienne est en désarroi et ses dirigeants divisés, physiquement – les uns à Gaza et les autres en Cisjordanie - et idéologiquement.

La Bande de Gaza, sous contrôle du Hamas, se trouve dans un goulet d’étranglement à cause de l’embargo qui lui est imposé et à cause des attaques de roquettes et des assauts israéliens qui ponctuent les périodes de trêve éphémères. La Cisjordanie, elle, s’asphyxie, lentement, du fait de l’afflux grandissant et continuel de colons, de la présence humiliante de centaines de postes de contrôle qui y font intrusion et d’un mur ou d’une barrière oppressante qui serpente le long des terres palestiniennes.

Les chemins choisis par chacun des dirigeants palestiniens, bien que contraires, sont tous deux mauvais. Le Hamas a fait de la « résistance » sa religion, ce qui n’a rien apporté de bon aux Palestiniens si ce n’est un cortège de morts et de privations, un sentiment d’insécurité en Israël et donc le renforcement des mesures répressives de la part de ce pays.

Quant au choix de l’autorité palestinienne de respecter son engagement dans les négociations, bien que louable, il est désormais dénué de sens puisque négocier sans avoir de moyen de pression (et sans avoir le contrôle de l’entité pour laquelle on négocie) devient un exercice inutile.

Barak Obama a affirmé plus d’une fois qu’il ferait de la paix au Proche-Orient sa priorité et qu’il y mènerait une politique différente de celle de son prédécesseur. Cependant, lorsqu’il prêtera serment le 20 janvier prochain, il va probablement trouver ce dossier, avouons-le franchement, rébarbatif.

Si aucun changement ne survient au Proche-Orient dans les deux mois à venir, la nation palestinienne demeurera divisée, les Israéliens n’auront toujours pas de gouvernement et de majorité nette (les élections doivent s’y dérouler le 10 février prochain et tout semble indiquer que les Israéliens auront pour alternative la victoire du conservateur Benjamin Netanyahu ou la reconstitution d’une coalition centriste qui manque de consistance).

Donc, la question à se poser avant que la nouvelle administration prenne les rênes du pouvoir en Amérique est la suivante: peut-on faire quoi que ce soit, et si c’est le cas, par où faut-il commencer ?

A mon avis, on peut prendre quelques mesures, du moins du côté arabe, pour faire de l’ordre avant le 20 janvier. Les dirigeants de cette région du monde devraient mettre à profit ces deux mois de transition et utiliser ce lapse de temps de façon intelligente.

La première priorité est de parvenir à réconcilier les Palestiniens et de les aider à mettre sur pied un gouvernement opérationnel et uni, inspirant à la fois le soutien du peuple et le respect de la communauté internationale. Cela demandera plus qu’une simple révision des accords de la Mecque.

Le projet d’accord qui circule en ce moment au Caire propose une structure utile, se concentrant sur la reconstruction d’un gouvernement consensuel et d’une force de sécurité locale, formée et soutenue par des Arabes.

L’accord des dirigeants palestiniens des deux bords est essentiel, mais n’a été que trop vague jusqu’à présent. Au lieu de proférer des menaces de sanctions plutôt vides de sens ou « de se traiter de tous les noms » comme c’est le cas actuellement, les dirigeants arabes devraient imaginer des moyens d’inciter les uns et les autres à s’accepter.

Ce dont la Cisjordanie et la Bande de Gaza ont besoin de toute évidence c’est la création d’emplois, des projets d’infrastructure et de développement des compétences, ainsi que des projets d’aide immédiat. Les Arabes participent effectivement aux efforts internationaux pour subventionner le budget de l’Autorité palestinienne, mais cette aide sert tout juste à maintenir le statut quo, inacceptable.

Pour aller de l’avant, je proposerais la création « d’un fond incitant à la paix et à la réconciliation », gigantesque, de plusieurs milliards de dollars, qui permettrait une aide immédiate tout en étant un investissement créateur d’emploi – tout cela une fois que les parties seront parvenues à un consensus dans le genre de celui du projet d’accords du Caire.

En fait, le fond aurait pour but d’aider le peuple palestinien tout en faisant pression sur ses dirigeants divisés pour les inciter à se mettre d’accord sur la constitution d’un nouveau gouvernement, qui avec le soutien des pays arabes, serait prêt et capable de faire la paix.

Par ailleurs, la Ligue arabe au lieu de simplement réaffirmer son plan de paix de 2002 et de 2007 ferait mieux de l’étoffer. Elle pourrait par exemple, apporter de plus amples précisions sur les types d’incitations financières et/ou commerciales qui accompagnerait la paix finale et/ou la normalisation.

Du même coup, cela permettrait un enchaînement graduel des étapes (par exemple, signature d’un accord-cadre israélo-palestinien : première étape ; retrait des colonies et des points de contrôles conformément à cet accord : deuxième étape et ainsi de suite).

Le projet d’accords arabe a suscité l’intérêt non seulement de la nouvelle administration américaine mais aussi de nombreux politiciens israéliens. Par conséquent, le fait d’apporter plus de précisions à propos des avantages et de la vision liés à la paix finale serait grandement bénéfique.

Outre la date du 20 janvier prochain à laquelle Barak Obama prêtera serment en tant que 44ème président des Etats Unis d’Amérique, deux autres échéances approchent rapidement. Les Palestiniens doivent parvenir à un accord d’ici le 9 janvier, date officielle de la fin du mandat du président Mahmoud Abbas, sinon la situation déjà précaire de la Palestine pourrait se dégrader et devenir plus violente. Quant au 10 février, date des élections en Israël, elle est tout aussi importante.

Un mouvement rapide vers l’obtention du consensus palestinien et vers une version élargie et améliorée de l’initiative de paix arabe enlèvera à la fois les dangers que représente la première date tout en ayant un effet positif sur la seconde.

James J. Zogby

Source: Jordan Times.